مولتی متر (multimeter) یا مولتی تستر (multitester) چیست؟

مولتی متر یا مولتی تستر دستگاهی است جهت اندازه گیری چندین کمیت الکترکی شامل  ولتاژ، جریان، ظرفیت خازنی و مقاومت الکتریکی، دما و … است، که می‌توان از آن برای تست قطعات و تجهیزات الکتریکی استفاده کرد.

تاریخچه مولتی متر و اهم متر

گالوانومتر اولین وسیله ای بود که برای اندازه گیری پارامترهای الکتریکی  در سال 1820 برای اندازه‌گیری جریان‌های کم ساخته‌ شد. گالوانومتر (آمپرسنج) را با سری کردن یک مقاومت با آن می توان برای اندازه‌گیری ولتاژ و با استفاده از پل وتستون برای اندازه‌ گیری مقاومت، نیز به کار برد. گالوانومتر، اولین نمونه از مولتی‌مترها یا  آمپرمترها بود که  اکثراً در آزمایشگاه کاربرد داشت و بزرگ و حساس بود.

مولتی‌متر برای اولین بار در دهه 1920 اختراع شد. این مولتی‌متر توسط  یک مهندس اداره پست بریتانیا به نام  Donald Macadie  اختراع شد. این دستگاه امکان اندازه گیری جریان، ولتاژ و مقاومت را داشت و این دستگاه را آوُمتر Avometer نامید.

مولتی‌مترهای امروزی با بهره‌ گیری از مدارهای الکترونیکی و پردازنده‌های ساده، انواع پارامترهای الکتریکی را اندازه می‌گیرند و بر روی نمایش‌گر ال‌سی‌دی نشان می‌دهند.

انواع مولتی متر کدامست؟ در گذشته مولتی متر عقربه ای یا مولتی متر آنالوگ مورد استفاده قرار می گرفت ولی در حال حاضر اکثراٌ از مولتی مترهای دیجیتال استفاده می کنند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و خرید از محصولات EKF با ما تماس بگیرید.

مولتی متر ها بخاطر کارایی که در تست و اندازه گیری کمیت های الکتریکی دارند یکی از مهمترین ابزار آلات مهندسان برق و حتی افراد عادی که علایق فنی دارند می باشد. در همه کارگاه ها، تعمیرگاه ها و آزمایشگاه های برق به کرات استفاده می شود .

در مولتی‌متر می‌توان به وسیله یک سِلِکتور قابل چرخش (کلید انتخاب‌گر چرخنده)، کمیت‌ الکتریکی موردنظر برای اندازه‌گیری و نیز حدود آن را انتخاب کرد. برای استفاده از مولتی‌متر لازم است با هر کدام از کمیت‌های الکتریکی آشنا بود، چرا که هر یک، واحدی مشخص دارد.

مولتی متر با نام آوومتر (Avometer) نیز شناخته می شود که کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.

استاندارد ساخت مولتی مترها کدامست؟

مولتی متر ها براساس استاندارد IEC 61010-1: 2001 ساخته می شوند تا بتوانند حداکثر کیفیت مورد انتظار مشتریان را فراهم کنند.

امکانات مولتی مترها

این دستگاه های اندازه گیری هر کدام  ویژگی و امکانات خاص خود را دارند که بر حسب نیاز و کارکرد مورد نیاز از مولتی متر ها استفاده می شود.

از مزایای مولتی متر خوب باید به دقت بالا و پایداری دقت در دراز مدت، پهنای باند اندازه گیری و امپدانس ورودی بالا توجه کرد. علاوه بر دستگاه مولتی متر باید به پراب های دستگاه نیز توجه داشت که بتوانید یک اندازه گیری دقیق و ایمن داشته باشید.

بهترین مولتی متر

همان گونه در متن بالا به آن اشاره شد باید دقت بالا و عمر مفید در طولانی مدت را داشته باشد. تمام دستگاه‌های اندازه گیری دارای حدمجازی از خطا هستند، دقت یک دستگاه اندازه گیری بیان می‌کند که مقدار اندازه گیری شده تا چه حد با مقدار واقعی نزدیک است. معمولاً به جای مقدار واقعی از مقدار استاندارد استفاده می‌شود و دقت برحسب خطای دستگاه و به صورت درصد بیان می‌گردد. دقت مولتی متر های آنالوگ بصورت استاندارد ۳% و درحالیکه دقت مولتی متر دیجیتال بصورت استاندارد ۰٫۵% و در مولتی متر های پیشرفته این مقدار کمتر است. خطا به صورت + و – بیان می‌شود. بعضی مولتی مترها دقت ۰٫۰۱% و در موارد خاص آزمایشگاهی مقدار دقت را کسری از میلیون نیز ارائه می‌گردند. لازم است بدانیم پایداری دقت مولتی متر در صورت کالیبره نمودن دوره‌ای آن حفظ می‌گردد. در انتهای این مطالب باید در انتخاب بهترین مولتی متر از هر برندی به مقدار اندازه گیری دقت فرمایید.

مولتی متر دیجیتال

مولتی متر دیجیتال مقادیر اندازه گیری شده دستگاه را به صورت دیجیتال روی صفحه نمایش می دهد و امکانات بیشتری نسبت به مولتی مترهای آنالوگ دارند و در موارد حرفه ای امکان ذخیره اطلاعات یا نمایش نمودار را نیز دارند.

کاربرد مولتی متر

به وسیله مولتی متر می توان چندین کمیت الکتریکی از قبیل ولت، آمپر و اهم را اندازه گیری کرد. تست خازن با مولتی متر دیجیتال در بسیاری از مواقع قابل انجام است توسط مولتی متر های دیجیتالی پیشرفته می توان مقدار فرکانس و میزان حرارت را نیز اندازه گیری کرد. اندازه گیری میلی آمپر، میکرو آمپر، تست دیود، تست اتصال و … از دیگر کاربرد مولتی متر دیجیتالی می باشند.

بنابراین در صنایع الکتریکی ولتاژ پایین و در صنایع برق قدرت می توان از مولتی متر های مختلف استفاده کرد.

مطالعه بیشتر