فیوز مینیاتوری چیست | کلید مینیاتوری EKF | خرید انواع کلید مینیاتوری

کلید مینیاتوری

کلید مینیاتوری یا فیوز مینیاتوری (MCB) مخفف عبارت Miniature Circuit Breaker می باشد. این تجهیزات الکتریکی مهم و پرکاربرد در زمینه حفاظت از مدار در برابر اتصال کوتاه و جریان اضافی، ایزولاسیون و جداسازی قسمت های مختلف مدار مانند موتورها و روشنایی و … بکار گرفته می شوند.  

در واقع فیوزهای مینیاتوری در هنگام اضافه جریان و اتصال کوتاه، عکس العمل سریعی نشان داده و مدار را قطع می کنند. از این رو، در عبارت انگلیسی آن Circuit Breaker به معنای «مدار شکن» عنوان شده است.

انواع و مدل های مختلفی از این فیوزها وجود دارد. تنوع آن ها در میزان جریان عبوری، تعداد پل، سرعت عملکرد، نحوه عملکرد و … ناشی می‌شود.

کاربرد عمده کلیدهای مینیاتوری در مدارات فشار ضعیف همچون مصارف خانگی، روشنایی واحدهایی صنعتی، سازه های اداری و تجاری و … است.

مشخصه های فنی فیوز مینیاتوری

فیوزهای مینیاتوری همانند سایر ادوات الکتریکی، دارای مشخصه های فنی هستند. این اطلاعات را می توان روی بدنه فیوزهای شرکت EKF مشاهده کرد. از مهم ترین این مشخه ها می توان اشاره کرد به:

ساختار و عملکرد فیوز مینیاتوری

کلید مینیاتوری از قطعات الکتریکی زیادی تشکیل شده که در یک محفظه پلاستیکی مقاوم و عایق قرار گرفته اند. مهم ترین این اجزا که اساس کار فیوز مینیاتوری را رقم میزند، دو کنتاکت ثابت و متحرک هستند که با قسمت ورودی و خروجی ارتباط دارند.

در شرایط عادی یعنی هنگامی که اتصال کوتاه و یا اضافه جریان نداریم، فیوز مینیاتوری مانند یک کلید عادی عمل می کند. اما به محض اینکه میزان جریان از حد نامی فیوز فراتر برود و یا اتصال کوتاه رخ بدهد، در این حالت فیوز عمل می کند.

فیوزهای مینیاتوری یا بر اساس میزان حرارت بی متال عمل می کنند یا بر اساس میزان شار مغناطیسی عبوری از سیم پیچ. شرایط اضافه بار موجب انحراف بی متال شده و موجب قطع و وصل کنتاکت ها می شود. دو تصویر زیر نحوه عملکرد هر کدام از کلیدهای مینیاتوری حرارتی و مغناطیسی را نشان می دهد.

انواع مدل و کلاس های فیوز مینیاتوری EKF

MCB تایپ B

فیوزهای مینیاتوری تایپ B زمانی فعال می شوند که مقدار جریان لحظه ای به سه تا پنج برابر جریان نامی برسد. لذا کاربرد آنها در بارهای کوچک با جهش جریان کم است. مصارف خانگی یا روشنایی صنعتی از کاربردهای معمول این نوع MCB می باشد.

MCB تایپ C

این MCB ها زمانی فعال می شود که جریان لحظه به میزان پنج الی ده برابر جریان نامی برسد. لذا از آنها می توان در موتورهای کوچک و لامپ های فلورسنت استفاده کرد.

MCB تایپ D

این نوع MCB سرعت کمی داشته و در ۱۰ تا ۲۵ برابر جریان نامی فعال می گردد. هنگامی که جریان های مدار هجومی باشد و یا به عبارتی دیگر بار سیستم بسیار القایی باشد، از این تایپ استفاده می کنیم. ماشین‌های پرتوی ایکس، سیستم‌های UPS، ترانسفورماتور، تجهیزات جوشکاری صنعتی و موتورهای سیم‌پیچی بزرگ از مهم ترین کاربردهای MCB تایپ D هستند. زمان فعالیت این تایپ زیاد است لذا به مدل های کندکار معروف هستند.

• فیوزهای تندکار:

در مواردی که جریان لحظه ای از مقدار زیادی (3 الی 5 برابر جریان نامی) تجاوز نکند، از فیوزهای تندکار استفاده می شود. MCB های کلاس B عملکرد سریعی دارند. مصارف خانگی و روشنایی از کاربردهای فیوز تندکار هستند.

•  فیوزهای کندکار: 

برعکس فیوزهای تندکار، در جریان های هجومی سرعت عملکرد فیوز پایین می آید و نرم می شود. MCB های تایپ D و C از نوع کندکار هستند.

جرقه گیر فیوز مینیاتوری

جرقه گیر کلید مینیاتوری متشکل از صفحات فلزی موازی است که وظیفه تبدیل جرقه های بزرگ به کوچک را بر عهده دارند. کاربرد جرقه گیر جلوگیری از ایجاد جرقه های بزرگ، پر سر صدا و رفع گرمای زیاد در هنگام قطع و وصل کلید است.

بسیاری از MCB های ارزان و بی کیفیت، جرقه گیر ندارند. با استفاده از سنجش وزن فیوز می توان پی برد که آیا درون آن جرقه گیر وجود دارد یا خیر.

ویژگی های فیوز مینیاتوری

انتخاب بهترین فیوز بسته به کاربردش، از پارامترهایی است که باید به آن توجه شود. اکنون به بیان چند ویژگی مختلف فیوزهای مینیاتوری MCB می­ پردازیم. مهم ترین این ویژگی ها عبارتند از:

1. از دقت کافی برخوردار باشد.
2. تطبیق و استاندارد بودن درجه حفاظتی فیوز و درجه حفاظتی تابلو الکتریکی.
3. وظیفه اصلی فیوز مینیاتوری یعنی محافظت از تجهیزات و سیستم را به بهترین شکل عمل کند.
4. اجزای فلزی باید به گونه ای طراحی و ساخته شود که در شرایط مختلف آب و هوایی خراب نشوند.
5. در تمامی صنایع مختلف استفاده شود. البته متناسب با کاربردی که دارد، باید بهترین فیوزها انتخاب شوند.
6. بدنه و ساختار فیوز مینیاتوری باید استقامت و مقاومت مناسب برای میزان عبور مداوم جریان نامی و جریان لحظه ای داشته باشد تا مانع از خرابی و انفجار گردد.